احساس حقارت در افرادی که دارای عزت نفس پایین هستند بیشتر وجود دارد این افراد در دوران کودکی از طرف والدین و مربیان مورد تحقیر و مقایسه قرار گرفته اند .
تمام فکر و ذکر پویا تلاش برای ورورد به دانشکده پزشکی بود . او مطمئن بود با قبولی در دانشکده پزشکی ثابت خواهد کرد که خنگ نیست . پویا به این دلیل احساس حقارت می کرد که برادر کوچکترش در خانه مورد توجه بود و درمدرسه دانش آموز ممتازی بود . پویا همواره دانش آموز خوبی بود , اما هیچگاه برجسته نبود و مورد مقایسه و سرزنش قرار می گرفت و برای همین احساس حقارت می کرد.
زمانی که فرد خودش و توانایی های خودش را به درستی درک نکرده باشد نمی تواند دارای نگرش واقعی و منطقی نسبت به خود باشد و مدام خودش را با دیگران مقایسه می کند و تلاش می کند مثل دیگری باشد و متوجه نیست که کسی کپی شخص دیگری نیست و هرفرد منحصر به فرد می باشد .
مقایسه کردن و تلاش برای اینکه شخص می خواهد مثل دیگری باشد ناشی از احساس حقارت می باشد .
خودپنداره ضعیف با بیشتر شدن احساس حقارت دامن می زند , به این دلیل که فرد توانایی ها و استعدادهای درونی خودش را باور ندارد .
چه بسا اینکه پویا می توانست در رشته گرافیک موفق تر ازپزشکی باشد اما بخاطر اینکه خودش را با برادرش مقایسه می کرد احساس حقارت می کرد و تلاش می کرد که مثل برادرش باشد .
برای اینکه شما بتوانید خودپنداره مثبت داشته باشید لازم است یک توصیف واقعی ودرست از خودتان داشته باشید .
مثلا اگر دور شکم شما ۱۵۰است بجای اینکه به خودتان برچسب شکم گنده بزنید بهتر است که بگویید دور شکم من ۱۵۰می باشد و اگر آدمی هستید که زود دچار خشم می شوید به خودتان بگویید من فردی صبور هستم اما گاهی دچار خشم می شوم .
افرادی که احساس حقارت می کنند , چون والدین یا مربیان سرزنشگری داشته اند زمانی که بزرگ می شوند بجای والدین سرزنشگر خودشان بشدت از خود انتقاد می کنند و این خود انتقادی باعث می شود که عزت نفس آنها مرتب ضعیف تر شود .
فردی که احساس حقارت می کند دارای گفتگوی درونی منفی می باشد , افکار منفی زیادی سراغش می آید و برای کمرنگ شدن افکار منفی فرد بایست یاد بگیرد افکار منفی را پاره کند .
بر فرض مثال : اگر در جمعی صحبت کردید و اشتباهی از شما سرزد و منتقد درونی شما را سرزنش کرد سریع به او بگویید ساکت شو حرفات دروغه .
